Door de Stichting Historie Stedum is hard gewerkt aan het  in oude glorie herstellen van het koetshuis met lijkenhuisje bij de begraafplaats van Stedum. Onderstaand het nieuwsbericht van de stichting van 27 juni 2020.

Restauratie Koetshuis met Lijkenhuisje Stedum

Het had weinig gescheeld of het in slechte staat van onderhoud verkerende Lijkenhuisje aan de Stationsweg was in de jaren `60 met de grond gelijkgemaakt. De Gemeenteraad van Stedum had er al toe besloten, maar gelukkig gaven de Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen geen toestemming. Wel werd het bouwwerk versoberd. Het torenspitsje verdween en de personeelsingang werd dichtgemetseld. De houten deuren, ingang voor de lijkkoets, werden vervangen door een stalen kanteldeur.

Omdat de lokale overheid het geld niet had om het gebouwtje weer in de oorspronkelijke staat terug te brengen, een wens van Stichting Historie Stedum,  deed de gemeente Stedum afstand van het Lijkenhuisje en werd S.H.S. eigenaar. In overleg met Stichting Oude Groninger Kerken is toen een restauratierapport opgemaakt en zijn fondsen aangeschreven om de kosten te kunnen financieren. Een investering van een aantal tienduizenden euro’s.
Deze investering staat haaks op de benadering van B en W in 1890 in de toenmalige Gemeente Stedum. Die gaf architect Oeds de Leeuw Wieland de opdracht om aan de Stationsweg op de Algemene begraafplaats een Lijkenhuisje te ontwerpen. Een punt van discussie was echter of eerste- of tweede soort steen zou worden gebruikt. Die verschilden niet alleen van kleur, de eerste was ook twee gulden per duizend duurder.
Een raadslid meende dat er ‘meer op deugd dan op sieraad’ moest worden gelet.
Ondanks die Groningse zuinigheid kwam er een torentje op het dak. B. en W. vonden dat niet nodig, de raad wel. De zolder verdween wel van het ontwerp. Onder meer omdat met een vliering de lijkwagen er niet in paste. Daarmee is het een bijzonder exemplaar.
Er zijn in de provincie Groningen nog aardig wat Lijkenhuisjes met historische waarde, maar dit is het enige met een koetshuis.

Omdat ook de jaarlijkse dodenherdenking van oorlogsslachtoffers op 4 mei bij de gedenkplaat aan het bij het Lijkenhuisje plaats vindt en door heel veel mensen wordt bijgewoond, vond Stichting Historie Stedum het zeer wenselijk, dat het bijzonder ontwerp weer in zijn oorspronkelijke staat werd terug gebracht. Helemaal in zijn oorspronkelijke staat zal het Lijkenhuisje waarschijnlijk niet terugkomen.
Johannes Nijhoff, onze latere huisarts, beschreef in zijn jeugd een wandeling door Stedum als volgt:
“Slaat men vanaf het Station de weg richting centrum Stedum in, dan komt men het eerst langs de begraafplaats, die nog betrekkelijk nieuw is. Gaat men door het hek, dan grijnst een doodshoofd met twee kruiselings gelegde doodsbeenderen er onder de bezoeker aan. Dit stenen doodshoofd is gemetseld in den muur van het doodhuisje”.

Een aantal enthousiaste vrijwilligers zijn druk bezig onder leiding van Stichting Oude Groninger Kerken en Bouwbedrijf Werkman met de restauratie van het Koets- en Lijkenhuisje om het in originele staat terug te brengen. De fundering voor de spits is gestort en het draagframe voor de spits is al gedeeltelijk geplaatst.  De nieuwe houten spanten voor de spits, voorzien van een houten dakbeschot is afgetimmerd in de boerderij van Peter en Corry Verduijn aan de Weersterweg . We waren erg blij met deze gastvrijheid van fam. Verduijn en hadden in begin van dit jaar dus een warme en droge plek om de spits af te bouwen.

De spits is inmiddels naar een bedrijf in Groningen gebracht om te worden voorzien van leien. Wanneer de spits klaar is en terug in Stedum kan het dak van het Lijkenhuisje eraf, kunnen de steigers worden geplaatst en kan de spits op het stalen frame worden geplaatst. Dan kan er worden begonnen met het verwijderen van lelijke muurgedeelten en het opnieuw opmetselen daarvan met passende stenen. Daarna volgt het plaatsen van nieuwe houten deuren voor het Koetshuis, het Lijkenhuisje en de personeelsingang.
Boven de gedenkplaat voor oorlogsslachtoffers wordt weer een stalen raam teruggeplaatst, die samen met de torenspits in de jaren ‘60 is verdwenen.

Voor- en achterkant van het koetshuis met lijkenhuisje na de restauratie